Okna i drzwi o odpowiednio niskim współczynniku przenikania ciepła nie tylko sprawiają, że straty ciepła z domu czy mieszkania są mniejsze, ale ich stosowanie wymuszają przepisy.
Współczynnik przenikania ciepła okien i drzwi a Warunki Techniczne
Współczynnik przenikania ciepła (U) okien i drzwi świadczy o tym ile ciepła będzie "uciekało" z naszego domu czy mieszkania. Im ten współczynnik jest niższy, tym dany element - cieplejszy, czyli straty energii - niższe. Zastosowanie materiałów budowlanych i wykończeniowych o niskim współczynniku U poprawia energooszczędność domu, pozwala więc zaoszczędzić na kosztach jego ogrzewania. Jest zatem opłacalne.
Co więcej - wymuszają je też przepisy.
Coraz większa energooszczędność budynków, czyli zmniejszanie ich zapotrzebowania na energię, to jeden z podstawowych celów przepisów obowiązujących od
1 stycznia 2014 r. Dlatego właśnie w Warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, precyzyjnie określono, jakie parametry izolacyjności cieplnej powinny spełniać okna i drzwi. Przepisy dotyczące współczynnika przenikania ciepła okien i drzwi znacznie zaostrzono, wprowadzono też regulacje dotyczące współczynnika przepuszczalności energii całkowitej promieniowania słonecznego (g).
Okna i drzwi coraz bardziej energooszczędne
To nie koniec zmian. Parametry dotyczące energooszczędności budynków będą zaostrzane etapami – pierwszy etap nastąpił w 2014 rok, a kolejne to 2017 i 2021. W każdym z nich przepisy będą bardziej rygorystyczne. Ich wprowadzanie jest związane z koniecznością dostosowania się do dyrektywy unijnej 2010/31/UE, która dotyczy charakterystyki energetycznej budynku.
UWAGA: Nowe Warunki Techniczne NIE dotyczą inwestorów, którzy przed 1.01.2014 r.
- uzyskali pozwolenie na budowę (lub odrębną decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego),
- złożyli wniosek o pozwolenie na budowę (lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego),
- dokonali zgłoszenia budowy lub wykonywania robót budowlanych (w przypadkach, kiedy pozwolenie na budowę nie jest wymagane).
Współczynnik przenikania ciepła okien i drzwi
W przypadku okien i drzwi najważniejsze przepisy dotyczą współczynnika przenikania ciepła U. Jest to najważniejszy parametr określający izolacyjność termiczną okien i potwierdzający ich energooszczędność. Przypomnijmy, że do niedawna maksymalna wartość tego współczynnika dla okien, drzwi balkonowych i drzwi zewnętrznych zależała od strefy klimatycznej i wynosiła: 1,8 W/(m²K) dla I, II i III strefy klimatycznej oraz 1,7 W/(m²K) dla IV i V strefy.
Obecne przepisy wprowadziły jednakowy współczynnik dla wszystkich stref klimatycznych. Jedyne różnice zależą od tego, czy okna itd. są montowane w pomieszczeniach ogrzewanych (temperatura ti jest wyższa niż 16°C), czy nieogrzewanych (ti niższa niż 16°C). Zwróćmy też uwagę, że inne wartości są wymagane dla okien dachowych. Aktualnie wymagane oraz planowane parametry zawiera tabela 1.
Tabela 1
Maksymalna wartość współczynnika przenika ciepła U dla okien i drzwi
okna, drzwi balkonowe i drzwi zewnętrzne | współczynnik przenikania ciepła Umax W/(m² K) | ||
od 1 stycznia 2014 r. | od 1 stycznia 2017 r. | od 1 stycznia 2021 r. | |
okna, drzwi balkonowe i powierzchnie przezroczyste nieotwieralne | |||
pomieszczenia ogrzewane (ti ≥ 16°C) | 1,3 | 1,1 | 0,9 |
pomieszczenia nieogrzewane (ti ≤ 16°C) | 1,8 | 1,6 | 1,4 |
okna połaciowe | |||
pomieszczenia ogrzewane (ti ≥ 16°C) | 1,5 | 1,3 | 1,1 |
pomieszczenia nieogrzewane (ti ≤ 16°C) | 1,8 | 1,6 | 1,4 |
okna w ścianach wewnętrznych | |||
przy Δ ti ≥ 8°C | 1,5 | 1,3 | 1,1 |
przy Δ ti ≤ 8°C | bez wymagań | bez wymagań | bez wymagań |
oddzielające pomieszczenia ogrzewanych od nieogrzewanych | 1,5 | 1,3 | 1,1 |
drzwi zewnętrzne | |||
drzwi w przegrodach zewnętrznych lub w przegrodach między pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi | 1,7 | 1,5 | 1,3 |
okna i drzwi zewnętrzne w przegrodach zewnętrznych pomieszczeń nieogrzewanych | bez wymagań | bez wymagań | bez wymagań |
Współczynnik przenikania ciepła okien i drzwi w praktyce
Producenci okien od dawna już oferują okna o wymaganym współczynniku U, a nawet niższym (są to okna przeznaczone do budynków energooszczędnych i pasywnych).
Wybierając okna, zwróćmy uwagę, że wymagany współczynnik przenikania ciepła (Uw max) dotyczy całości okna – przeszklenia i ram. Niekiedy w opisach okien podawany jest współczynnik przenikania ciepła samego oszklenia (Ug), który jest korzystniejszy, niż całego okna.
Współczynnik g okien
Współczynnik g to współczynnik przepuszczalności energii całkowitej promieniowania słonecznego okien. Wpływa on na stopień nagrzewania się pomieszczeń przez szyby. W obecnych przepisach jego wartość została obniżona z 0,5 do 0,35 (z wyjątkiem okien skierowanych w kierunku północnym, północno-zachodnim i północno-wschodnim oraz nachylonych pod kątem większym niż 60°).
Na współczynnik ten składają się dwa parametry: współczynnik całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego dla danego typu oszklenia (gn) oraz współczynnik redukcji promieniowania ze względu na zastosowane urządzenia przeciwsłoneczne (fc). Wyraża się to wzorem:
g = fc · gn
Czyli odpowiedni współczynnik g zapewniają parametry oszklenia oraz zastosowane osłony przeciwsłoneczne (zasłony, rolety i żaluzje wewnętrzne i zewnętrzne).
Wartość współczynnika całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego dla danego typu oszklenia (gn) powinna zawierać dokumentacja okna. Jeśli tej informacji brakuje, przyjmuje się standardowe wartości (tabela 2). Natomiast wartości współczynnika redukcji osłon przeciwsłonecznych (fc) zawiera tabela 3.
Tabela 2
Wartość współczynnika całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego (gn)
typ oszklenia | współczynnik całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego gn |
pojedynczo szklone | 0,85 |
podwójnie szklone | 0,75 |
podwójnie szklone z powłoką selektywną | 0,67 |
potrójnie szklone | 0,7 |
potrójnie szklone z powłoką selektywną | 0,5 |
okna podwójne | 0,75 |
Tabela 3
Wartość współczynnika redukcji promieniowania ze względu na osłony przeciwsłoneczne (fc)
typ zasłon | właściwości optyczne | współczynnik redukcji promieniowania fc | ||
współczynnik absorpcji | współczynnik przepuszczalności | osłona wewnętrzna | osłona zewnętrzna | |
białe żaluzje o lamelach nastawnych | 0,1 | 0,05 | 0,25 | 1,10 |
0,1 | 0,3 | 0,15 | ||
0,3 | 0,45 | 0,35 | ||
zasłony białe | 0,1 | 0,5 | 0,65 | 0,55 |
0,7 | 0,8 | 0,75 | ||
0,9 | 0,95 | 0,95 | ||
zasłony kolorowe | 0,3 | 0,1 | 0,42 | 0,17 |
0,3 | 0,57 | 0,37 | ||
0,5 | 0,77 | 0,57 | ||
zasłony z powłoką aluminiową | 0,2 | 0,05 | 0,2 | 0,08 |