Co zrobić, gdy okna w mieszkaniu pokrywają się parą wodną?

Jak wiadomo, rozwiązania doraźne bywają uciążliwe i pracochłonne, a w dodatku nie zawsze są skuteczne. Z kolei działania kompleksowe na ogół kosztują więcej, ale w zamian za to pozwalają pozbyć się problemu na stałe. Walkę ze skraplającą się na szybach parą wodną należy rozpocząć od ustalenia przyczyny istniejącego stanu rzeczy.

Dostępne obecnie okna charakteryzują się wysoką szczelnością. Nie jest to bynajmniej  wada, gdyż dzięki szczelnym oknom można znacznie oszczędzić na ogrzewaniu domu czy mieszkania. Często myślimy, że pojawiająca się na szybach para wodna jest wynikiem wad konstrukcyjnych okna lub błędów popełnionych na etapie jej montażu. W rzeczywistości jednak zjawisko skraplania się pary wodnej na szybach powstaje nawet w przypadku zupełnie sprawnie funkcjonujących i poprawnie zamontowanych okien.

Warto zwrócić uwagę, w których konkretnie miejscach najczęściej gromadzi się wilgoć. Jeśli jest to strona wewnętrzna szyb – wina leży z reguły po naszej stronie. Być może zapominamy włączać okap w czasie gotowania posiłków, suszymy jednocześnie zbyt dużą ilość prania i unikamy przy tym otwierania okien. Natomiast parowanie okien od strony zewnętrznej jest na ogół dyktowane warunkami atmosferycznymi oraz usytuowaniem budynku. Do zjawiska dochodzi zwłaszcza, gdy mieszkamy w pobliżu zbiornika wodnego lub, gdy tuż za oknem jest sporo roślinności gromadzącej wilgoć z powietrza.

Sytuacje, które mogą być podstawą do wystąpienia z roszczeniami do producenta lub instalatora okien to przede wszystkim występowanie pary wodnej wewnątrz pakietu szybowego (prawdopodobna wada konstrukcyjna) lub miejscowe występowanie wilgotnych plam, które w czasie zimy ulegają szronieniu (prawdopodobna wada montażowa, tj. pozostawienie mostków termicznych wokół okna).

Należy zdawać sobie sprawę, że posiadanie szczelnych okien nierozerwalnie wiąże się z koniecznością prawidłowego funkcjonowania systemu wentylacyjnego w budynku, a konkretnie z potrzebą odprowadzenia nadmiaru wilgoci z pomieszczeń i doprowadzeniem do nich świeżego powietrza z zewnątrz. O poprawnym klimacie w pomieszczeniach mieszkalnych mówi norma PN-83/B-03430/Az3:2000. Przyjmuje się, że w pokojach należy zapewnić od 30 do 50 m³ powietrza na godzinę. Zaś w kuchniach i łazienkach, tj. pomieszczeniach o podwyższonym poziomie wilgotności – 70 m³.

Kiedy za oknami temperatura spada, a w pomieszczeniach podnosimy ją poprzez ogrzewanie – szyby okienne mogą reagować tzw. poceniem się, czyli powstawaniem na nich wykroplin pary wodnej. Zjawisko może ulegać nasileniu podczas dżdżystej pogody oraz na skutek wykonywania przez nas normalnych czynności domowych, np. gotowania posiłków, suszenia prania w mieszkaniu, zażywania długotrwałych kąpieli itp.

W niektórych sytuacjach tradycyjna wentylacja grawitacyjna może okazać się niewystarczająca, co jest nierozerwalnie związane z koniecznością wsparcia jej dotychczasowego działania. Na powyższe jest kilka sprawdzonych i skutecznych metod.

Częste otwieranie okien i wietrzenie pomieszczeń domu niweluje problem skraplania się pary wodnej na szybach. Nie jest też zabiegiem kosztownym. Problem jednak w tym, że jesienna czy zimowa aura zwyczajnie nie zachęca do bezpośredniego obcowania z powietrzem pochodzącym z zewnątrz. Zupełnie inną kwestią jest fakt, że nieumiejętne wietrzenie wnętrz (zwłaszcza w czasie mrozów) może powodować duże ubytki ciepła i tym samym przyczyniać się do wyższych rachunków za energię potrzebną do jego wytwarzania. Oczywiście wietrzenie pomieszczeń jest czynnością nieodzowną, ale wymagającą zachowania określonych zasad. Podstawową jest to, aby w zimie wietrzyć krótko i intensywnie.

Jak zostało to już wspomniane powyżej – trudno traktować szczelność nowoczesnej stolarki okiennej jako jej wadę. Kiedy jednak wentylacja w budynku szwankuje i na szybach pojawia się para wodna – celowe i profesjonalnie wykonane rozszczelnienie okien jest całkowicie zasadne. Zabieg ten nie ma oczywiście niczego wspólnego ze stratami ciepła z pomieszczeń.

Sprawność systemu wentylacyjnego można poprawić poprzez wyposażenie okien w okucia z funkcją mikrowentylacji lub poprzez zamontowanie nawiewników. Mikrowentylacja okienna polega na zmniejszeniu docisku skrzydła do ramy okna. Rozszczelnienie to uzyskuje się poprzez ustawienie klamki w odpowiednim położeniu.

Zaletą nawiewników jest to, że można zdecydować się na nie w dowolnym i niezależnym od montażu okien momencie. Umożliwiają one wietrzenie pomieszczenia bez konieczności otwierania stolarki. Dzięki lokalizacji nawiewników w górnej części okna – powietrze pochodzące z zewnątrz (zimne) miesza się z powietrzem ogrzanym wewnątrz pomieszczenia pod sufitem. Zanim zdąży opaść do poziomu odczuwalnego przez nas – ma temperaturę pokojową, czyli odpowiednią i przyjemną dla człowieka.

Rozwiązania zaproponowane powyżej są najbardziej racjonalne i jednocześnie działające skutecznie. Jednak wielu użytkowników domów i mieszkań próbuje radzić sobie z zaparowanymi oknami stosując tzw. sposoby domowe. Na gromadzenie się pary wodnej na szybach może też pomóc:

• montaż wiatraków w otworach wentylacyjnych (urządzenia te powinny jednak pracować stale lub przynajmniej przez większą część doby, co niestety generuje koszty związane ze zużyciem energii elektrycznej);
• ustawienie na parapetach lub w pobliżu okien odwilżaczy powietrza (zakup niewielkiego odwilżacza nie jest znaczącym wydatkiem finansowym, ale nie ma pewności czy wydajność urządzenia okaże się wystarczająca do zmniejszenia wilgotności w pomieszczeniu);
• włączanie okapu na czas gotowania posiłków (poprawnie działający okap jest w stanie „przechwycić” znaczącą ilość pary wodnej powstającej podczas tej czynności);
• stosowanie specjalnych preparatów, które przynajmniej z założenia mają eliminować powstawanie pary wodnej na szybach (przy znaczącym wykraplaniu się pary wodnej na oknach preparaty na ogół nie działają);
• ograniczenie czynności domowych, podczas których podnosi się poziom wilgotności powietrza w pomieszczeniach (skrócenie czasu kąpieli i wietrzenie łazienki bezpośrednio po tej czynności, suszenie prania w dobrze wentylowanych suszarniach itp.).